Tiền thuế. Ngón tay hot dog. Bánh bagel. “Live action” của Ratatouille. Đồ chơi người lớn. Ý chí tự do. Thuyết hư vô (Nihilism) và chủ nghĩa phi lý (Absurdism). Có quá nhiều thứ để nói nhưng cuối cùng lại gần như phải lặng thin trước cơn hưng cảm ập đến như thuỷ triều mà cuộc rong chơi giữa đa vũ trụ này mang lại.
Xem thêm:
- Review phim Reminiscence – Hồi sinh ký ức
- Review và giải thích ý nghĩa phim Promising Young Woman (Cô Gái Trẻ Hứa Hẹn)
Trong một kỷ nguyên mà kết quả cho sự ám ảnh về đa vũ trụ của Hollywood là hàng loạt nỗ lực làm tiền nực cười đến đáng buồn, bộ phim mới toanh đến từ hai vị đạo diễn được biết đến với nghệ danh chung “Daniels” như cơn cuồng phong cuốn phăng mọi thứ trên đường đi.
Thông điệp đơn giản “tình yêu giữa người và người rồi sẽ chữa lành mọi vết thương” lại được truyền đạt theo cách không thể điên rồ, hỗn độn hơn, hỗn độn y chang tựa đề phim. Phim Everything Everywhere All at Once không bị gò bó vào bất kỳ một khuôn khổ nào, một tác phẩm nghệ thuật vượt qua mọi giới hạn sáng tạo, một cơn nước xoáy của cơ man những thể loại phim từ hành động, hài đen đến tình cảm, phim lưu kỳ ảo, và hiển nhiên, khoa học viễn tưởng.
Tại cốt lõi của bản giao hưởng đặc sệt chủ nghĩa nghệ thuật tối đa này, hai “Daniels” khai thác những vấn đề vẫn rất thường thấy: “bi kịch” mất kết nối trong gia đình không chỉ đến từ khoảng cách thế hệ mà còn do việc thiếu giao tiếp; hoặc chăng, chính khác biệt trong tư duy ấy đã dẫn đến những thành viên sống dưới một mái nhà chẳng thể nào bình tâm mà đối thoại. Và hẳn rồi, dù xuyên qua hằng hà sa số vũ trụ, chủ đề muôn thuở của mọi tổn thương liên thế hệ vẫn là mối quan hệ đầy cay đắng ngọt bùi của hôn nhân, của mẹ và con gái. Đâu phải họ không nói chuyện với nhau vì họ không quan tâm nhau. Chắc do quá để ý đối phương mà chuyện giữa họ mới căng như dây đàn đến thế. Có lẽ chính sự thật rằng ta thương một ai đó quá nhiều mới khiến ta không thích họ.
Những nỗi đau đó còn là câu chuyện sinh tồn và bản ngã của người châu Á nhập cư Mỹ. Họ thường trong thế tiến thoái lưỡng nan không chỉ buộc vượt qua rào cản văn hoá và ngôn ngữ để hoà nhập mà còn phải tìm cách bảo tồn các giá trị truyền thống. Song đề của việc “hoà nhập nhưng không hoà tan” được thể hiện trong bộ phim mà bằng một cách thần kỳ nào đó có thể đặt cảnh tượng giống khỉ hình người đánh nhau rặc là lấy cảm hứng từ “2001: A Space Odyssey” của Stanley Kubrick cạnh phân đoạn có chuyện tình, thoại và ánh sáng sặc mùi Vương Gia Vệ. Và rồi, bản ballad về tất tần tật mọi thứ trên đời này chỉ hoàn chỉnh nhờ sự xuất sắc của dàn cast.
Nhân vật chính ban đầu vốn được dành cho Thành Long nhưng hai đạo diễn lại đổi ý, thế là ta có một Evelyn trên cả tuyệt vời của Dương Tử Quỳnh (Michelle Yeoh). Tài năng của bà đã được khẳng định từ lâu nên chẳng biết nói gì trừ việc thật hạnh phúc vì bà đã được nhìn nhận đúng với vị thế một ngôi sao quốc tế của mình. Dương Tử Quỳnh cuối cùng cũng hiện thực hoá mong ước được diễn nhiều vai đa dạng hơn là chỉ đóng khung trong thể loại võ thuật, y lời bà chia sẻ trong buổi phỏng vấn vào năm 1999. Những phiên bản Evelyn trải dài khắp các đa vũ trụ như bản tóm tắt cho danh sách vai diễn trong sự nghiệp đồ sộ đáng ngưỡng của bà. Từ việc phải giải nghệ do thiếu cơ hội hồi 2002, Kế Huy Quan có sự trở lại vô cùng ấn tượng. Ngôi sao nhí của thập niên 80 hội tụ đủ mọi yếu tố để lột tả từ sự ngô ngố đến bi thống nhưng cũng rất truyền cảm của một người chồng, người cha.
Và xin gọi nhân vật của Stephanie Hsu là đại diện cho một bộ phận Millennials và Gen Z chật vật trong quan hệ gia đình, mơ màng về tương lai, và kiệt sức với một hiện tại chật ních các sự kiện toàn cầu, những vấn đề xã hội, mạng Internet. Một thế hệ mong đợi một cuộc đời bớt đi áp lực dồn nặng trên vai, một cuộc đời tự do khỏi bàn tay vận mệnh, y như lời bài hát vào cuối phim bởi Son Lux, Mitski và David Byrne: “This is a life / Free from destinty / Not only what we sow / Not only what we show.” Ai mà chẳng hy vọng một cuộc đời mà độ nghiêm trọng của mọi lo âu phiền muộn đều chỉ như cái bánh bagel?
Everything Everywhere All at Once cố tình để khuyết thiếu một câu trả lời dứt khoát cho nỗi băn khoăn về một kiếp sống vô nghĩa giữa những vũ trụ bao la, không hồi kết. Nếu xem sự phi lý như một nền tảng triết học, chẳng có gì quan trọng cả (Nothing matters), đời này chả có nghĩa lý chi cả, vậy thì ngại gì không bung xoã đi mà sống?
Có lẽ Everything Everywhere All at Once chịu phần nào vấn đề về tiết tấu như một số ít cá nhân cảm thấy nhưng nhìn vào những gì phim mang lại, đây thật khó là lý do để phim không hay. Với phong cách tối đa “càng nhiều càng tốt” của mình, Everything Everywhere All at Once là một bộ phim về tất cả mọi thứ nên có thể dễ dàng cảm thông khi nó vượt quá khỏi đầu ai đó và bị giải mã (decoded) như là “nhồi nhét đạo lý”.
A Passionate Amateur
- Review phim Oxygen thể loại sinh tồn ấn tượng trên Netflix
- Review phim I Care A Lot – Người giám hộ hoàn hảo
