Giống rất nhiều người, lần đầu tiên mình biết tới cái tên Wes Anderson là qua bộ phim The Grand Budapest Hotel và nhanh chóng sau đó ông trở thành một trong những đạo diễn ưa thích nhất của mình. Tiếp cận thế giới điện ảnh của đạo diễn Wes Anderson, mình như hóa thành Alice bước vào xứ sở thần tiên rực rỡ sắc màu và đầy lôi cuốn, Alice bé nhỏ si mê không muốn rời chân khỏi “Wonderland”.
Những bộ phim của đạo diễn Wes Anderson luôn có những nét đặc trưng mà dù bạn có yêu thích phong cách của ông hay không thì vẫn phải thừa nhận rằng chúng không lẫn vào đâu được. Còn đối với mình, một kẻ có niềm đam mê với việc đắm chìm trong thế giới phim ảnh, nơi mình có thể vay mượn chút đồng cảm từ câu chuyện của nhân vật, nơi giúp mình trốn khỏi thực tại ngạt thở thì phong cách làm phim của Anderson quả là thứ bột thần tiên giúp những giấc mơ của mình trở nên trọn vẹn hơn.
Xem thêm:
- Tổng hợp tất cả những review phim Oscar từ năm 1927 đến nay
- Đạo diễn Đặng Nhật Minh và sự phản bội nhiều cấp độ
Và sau bao nhiêu lâu “rửa tay gác phím”, mình quyết định viết một bài phân tích thứ bột thần tiên mang nhãn hiệu Wes Anderson như đánh dấu sự quay trở lại, đồng thời để tỏ lòng ngưỡng mộ của mình dành cho vị đạo diễn tài ba này.
(*) Lưu ý: bài viết chỉ là những ý kiến và nhận định cá nhân dựa trên trải nghiệm xem phim và tìm hiểu về cinematography của mình. Mình không theo học bất cứ chuyên ngành điện ảnh nào và càng không phải nhà phê bình điện ảnh vậy nên nếu có thiếu sót gì, đặc biệt là về những thuật ngữ chuyên ngành, mong các bạn thông cảm và góp ý!
Bố cục đối xứng trong phim
Bố cục là một trong những yếu tố quan trọng trong hội họa, nhiếp ảnh cũng như điện ảnh. Mỗi một kiểu bố cục lại góp phần giúp tác giả truyền tải những thông điệp khác nhau. Center framing là kiểu bố cục gây ấn tượng mạnh đối với người xem. Khác với những loại bố cục khác người xem phải tự tìm điểm quan trọng trong từng thước hình thì bố cục đối xứng đã làm hộ khán giả vai trò đó rồi. Bố cục đối xứng tác động trực tiếp tới thị giác của ta, “‘lôi kéo” người xem tập trung vào chính giữa khung hình, vào nhân vật cũng như vấn đề đang diễn ra trong phân cảnh đó.
Lấy ví dụ với bộ phim Mad Max: Fury Road on Amazon, center framing được đạo diễn George Miller sử dụng trong phần lớn phân cảnh giúp cho việc chuyển cảnh được diễn ra mượt mà, nội dung phim trở nên kịch tính hơn nhưng người xem vẫn không bị mất tập trung.
Hay như cách mà đạo diễn Stanley Kubrick – một trong những bậc thầy của center framing và one-point perspective, tận dụng trong những bộ phim của mình như The Shining, A Clockwork Orange, Lolita, v…v làm tăng tính kịch tính, căng thẳng trong cảnh.
Sự cân bằng và đối xứng trong từng khung hình của đạo diễn Wes Anderson thực chất bị ảnh hưởng chính từ Kubrick. Tuy nhiên, ông vẫn tạo được những nét đặc trưng riêng cho mình bằng cách kết hợp bố cục đối xứng với màu sắc tươi sáng khiến người xem thay vì có cảm giác hồi hộp, căng thẳng thì sẽ được đem đến những cảm xúc tích cực, vui tươi pha chút hài hước.
Màu sắc trong phim của Wes Anderson
Một trong những điểm mình cực kỳ yêu thích trong phong cách làm phim của Wes Anderson chính là cách ông sử dụng màu sắc. Nổi tiếng là một người tỉ mẩn trong quay và dựng phim, Anderson đòi hỏi mọi khung hình của ông đều phải hoàn hảo và sự hoàn hảo đó không thể có được nếu không nhắc đến colour palettes trong từng bộ phim của ông. Mỗi một bộ phim đều có một tông màu chủ đạo không riêng gì phim của Wes Anderson nhưng ông là một trong số ít làm nổi bật yếu tố này của mọi bộ phim trong “Wes World”.
Ví như The Grand Budapest Hotel nổi bật với tông màu hồng-tím, Moonrise Kingdom với tông màu xanh-vàng, v…v. Không những vậy, trong mỗi phân cảnh của từng bộ phim lại có colour palettes của riêng nó khiến người xem không bao giờ cảm thấy nhàm chán. Nếu bạn pause lại phim và screenshot một cảnh bất kỳ trong phim của Wes Anderson, bạn sẽ đồng tình với mình ngay lập tức bởi chúng quá hoàn hảo.
Tuy nhiên, nếu để ý và xem nhiều phim của đạo diễn Anderson, bạn sẽ nhận ra ngay ông thường sử dụng những gam màu nóng, sặc sỡ, tương phản nhau hoặc màu pastel trong phim của mình. Mình sẽ để ảnh minh họa ở ngay dưới đây để bạn kiểm chứng.
Âm nhạc “cổ xưa” trong phim của Wes Anderson
Âm nhạc trong phim đóng vai trò như một người vô hình dẫn dắt cảm xúc của người xem. Chúng khiến những rượt đuổi trở nên kịch tính hơn, đẩy tính hài hước của bộ phim hoặc khiến ta bay bổng cùng sự lãng mạn của câu chuyện. Không chỉ vậy, sountracks cũng là thứ ngôn ngữ riêng của từng đạo diễn, giống như ta xem phim của Christopher Nolan ta có thể nhận ra ngay nhạc sử dụng trong phim là do Hans Zimmer biên soạn hoặc ngược lại.
Đối với riêng Wes Anderson, ông không đặc biệt (kết hợp cùng ai đó) biên soạn ra những bản nhạc riêng cho sountracks của phim. Nhạc trong phim của Anderson chủ yếu là những bản giao hưởng hoặc những giai điệu của thập niên 60s & 70s như The Rolling Stones, John Lennon, Cat Stevens vô cùng phù hợp với bối cảnh cũng như chất vintage trong những bộ phim của ông. Điều này cũng đặc biệt thể hiện sự tinh tế khéo léo của vị đạo diễn tài ba bởi mỗi một bản nhạc được lồng trong từng phân cảnh đều vô cùng phù hợp tới nỗi mà mỗi khi xem mình đều cảm thấy thỏa mãn vì thấy nó như được sinh ra cho phân cảnh đó. Thậm chí sau khi xem những bộ phim của Wes Anderson, bạn còn có thể lập một playlist riêng cực kỳ classic, vintage mà lại unique, rất “Wes Anderson”.
Wonderland của Wes Anderson đương nhiên còn được xây dựng nên bởi nhiều yếu tố nữa khiến nó trở nên khác biệt, là một là duy nhất. Tuy nhiên, sẽ thật bất công cho vị đạo diễn này nếu mình tham lam tóm gọn hết những đặc trưng trong phong cách làm phim của ông vào một bài viết bởi có những yếu tố cần phải được phân tích kỹ lưỡng hơn rất nhiều. Vậy nên hẹn các bạn vào Phần 2 nhé. Và trong lúc chờ đợi bài phân tích tiếp theo, mình mong các bạn sẽ chọn cho mình một (vài) bộ phim của Wes Anderson để xem vì mình đảm bảo là bạn sẽ bị lôi cuốn ngay như mình cho mà xem!
Thanh Tú
- Jordan Peele từ diễn viên hài không tên tuổi đến đạo diễn siêu phẩm kinh dị Us
- 5 Bộ phim tạo nên tên tuổi của đạo diễn James Cameron
